Giải quần vợt Wimbledon không chỉ là một trong bốn giải Grand Slam danh giá nhất làng tennis thế giới mà còn là giải đấu lâu đời nhất và mang tính biểu tượng bậc nhất của môn thể thao này. Với lịch sử hơn 145 năm, giải tennis Wimbledon nổi tiếng với sân cỏ truyền thống, quy định trang phục trắng nghiêm ngặt và những nghi thức đặc biệt không thể tìm thấy ở bất kỳ giải đấu nào khác. Bài viết của bongvip sẽ đưa bạn đi sâu vào mọi khía cạnh của Wimbledon – từ nguồn gốc lịch sử, đặc điểm nổi bật, những kỷ lục vĩ đại đến cách thức theo dõi giải đấu này tại Việt Nam.
Lịch sử và nguồn gốc của giải tennis Wimbledon
Giải tennis Wimbledon có một hành trình phát triển dài và đầy ấn tượng, từ những ngày đầu khiêm tốn đến vị thế giải đấu Grand Slam danh giá nhất hành tinh.
Sự ra đời của giải đấu tennis Wimbledon
Giải tennis Wimbledon chính thức được thành lập vào năm 1877 bởi All England Lawn Tennis and Croquet Club. Ban đầu, giải đấu chỉ có nội dung đơn nam với 22 người tham dự và Spencer Gore trở thành nhà vô địch đầu tiên trong lịch sử. Điều thú vị là giải đấu ban đầu được tổ chức để gây quỹ mua một máy cán sân cỏ mới cho câu lạc bộ. Không ai ngờ rằng sự kiện nhỏ này sẽ phát triển thành giải đấu tennis danh giá nhất thế giới.
Phải đến năm 1884, giải tennis Wimbledon mới bổ sung nội dung đơn nữ và đôi nam. Năm 1913, giải bổ sung thêm nội dung đôi nữ và đôi nam-nữ, hoàn thiện các nội dung thi đấu chính như hiện nay. Trong suốt chiều dài lịch sử, giải đấu chỉ bị gián đoạn trong hai cuộc chiến tranh thế giới.
Sự phát triển qua các thời kỳ
Từ một giải đấu nhỏ, Wimbledon đã phát triển thành một sự kiện thể thao toàn cầu. Trong những năm 1920-1930, giải đấu chứng kiến sự thống trị của các tay vợt Pháp trong “Bốn chàng lính ngự lâm” và Helen Wills Moody. Giai đoạn 1950-1960 là kỷ nguyên của Rod Laver và các tay vợt Úc.
Sự thay đổi quan trọng nhất trong lịch sử giải tennis Wimbledon là việc chuyển sang Kỷ nguyên Mở từ năm 1968, cho phép cả tay vợt chuyên nghiệp và nghiệp dư tham gia. Đây là bước ngoặt đưa tennis trở thành môn thể thao toàn cầu như hiện nay.
Năm 2009, một dấu mốc lịch sử khác được tạo ra khi mái che trung tâm được hoàn thành trên Sân Trung tâm, cho phép các trận đấu tiếp tục diễn ra ngay cả khi trời mưa – một vấn đề thường xuyên gây gián đoạn giải đấu trước đây.
Những đặc điểm độc đáo của giải tennis Wimbledon
Wimbledon không chỉ là một giải tennis mà còn là biểu tượng của truyền thống và sự thanh lịch. Những đặc điểm riêng biệt đã tạo nên thương hiệu không thể nhầm lẫn của giải đấu này.
Sân cỏ truyền thống và quy định trang phục
Wimbledon là giải Grand Slam duy nhất vẫn được thi đấu trên mặt sân cỏ – mặt sân nguyên thủy của môn tennis. Điều này tạo nên tính đặc trưng và thách thức riêng vì bóng di chuyển nhanh hơn, thấp hơn và có độ nảy không đều so với sân cứng hay sân đất nện.
Quy định nghiêm ngặt nhất của giải tennis Wimbledon là yêu cầu các tay vợt phải mặc trang phục trắng hoàn toàn (almost all white). Quy định này được áp dụng từ những ngày đầu và ngày càng nghiêm ngặt hơn. Theo đó:
- Trang phục phải 90% màu trắng, kể cả đồ lót
- Màu sắc trang trí không được lớn hơn 1cm
- Logo nhà tài trợ với kích thước tối thiểu
Quy định này đã từng khiến nhiều tay vợt phải thay đổi trang phục ngay trước giờ thi đấu và đôi khi gây tranh cãi, nhưng đồng thời cũng tạo nên nét đặc trưng không thể nhầm lẫn của giải đấu.
Các truyền thống và nghi thức đặc biệt
Giải tennis Wimbledon nổi tiếng với việc duy trì nhiều truyền thống độc đáo:
- Dâu tây và kem (Strawberries and cream): Món ăn biểu tượng, được phục vụ hơn 28 tấn dâu tây mỗi mùa giải
- Sự hiện diện của Hoàng gia Anh: Các thành viên Hoàng gia thường xuyên tham dự, đặc biệt là tại Royal Box trên Sân Trung tâm
- Nghi thức tôn vinh: Các tay vợt phải cúi chào trước Royal Box khi Nữ hoàng hoặc Thái tử tham dự
- “Middle Sunday”: Truyền thống nghỉ thi đấu vào Chủ nhật giữa giải (mặc dù đã thay đổi từ năm 2022)
- Không có trận đấu biểu diễn của các nhà vô địch trước đó như các Grand Slam khác
Từ năm 2022, giải tennis Wimbledon bỏ truyền thống “Middle Sunday” và thi đấu 14 ngày liên tục, phù hợp hơn với nhịp độ hiện đại của tennis chuyên nghiệp.
Hệ thống sân đấu và cơ sở vật chất
Phức hợp sân đấu của giải tennis Wimbledon là một trong những công trình thể thao mang tính biểu tượng nhất thế giới, kết hợp giữa truyền thống và hiện đại.
Sân Trung tâm và các sân đấu chính
Trái tim của giải đấu là Sân Trung tâm (Centre Court) với sức chứa 14.979 chỗ ngồi. Được xây dựng từ năm 1922 và đã trải qua nhiều lần cải tạo, trong đó đáng chú ý nhất là việc lắp đặt mái che có thể đóng mở vào năm 2009. Mái che này chỉ mất khoảng 10 phút để đóng hoàn toàn, cho phép các trận đấu tiếp tục ngay cả khi trời mưa.
Sân số 1 với sức chứa 12.345 chỗ ngồi cũng đã được trang bị mái che từ năm 2019. Cùng với Sân số 2 (4.000 chỗ) và Sân số 3 (2.000 chỗ), đây là những sân đấu chính của giải.
Tổng cộng, khu phức hợp All England Club có 18 sân đấu chính thức và 22 sân tập luyện. Tất cả đều là sân cỏ và được chăm sóc cực kỳ kỹ lưỡng quanh năm.
Công nghệ và đổi mới tại Tennis Wimbledon
Mặc dù nổi tiếng với việc gìn giữ truyền thống, giải tennis Wimbledon cũng là một trong những giải đấu đi đầu về công nghệ:
- Hệ thống Hawk-Eye: Được áp dụng từ năm 2007 trên các sân đấu chính
- Mái che tự động: Đảm bảo lịch thi đấu không bị gián đoạn vì thời tiết
- Hệ thống chiếu sáng LED: Cho phép thi đấu đêm với chất lượng cao
- Ứng dụng AI: Phân tích dữ liệu và tạo highlight tự động
Năm 2021, giải tennis Wimbledon đã loại bỏ hoàn toàn trọng tài đường biên trên tất cả các sân đấu, thay thế bằng hệ thống gọi biên điện tử, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc ứng dụng công nghệ.
Những nhà vô địch và kỷ lục vĩ đại tại Tennis Wimbledon
Giải tennis Wimbledon là sân khấu của những thành tích vĩ đại và những tay vợt huyền thoại, nơi tạo ra những kỷ lục khó có thể bị phá vỡ.
Những nhà vô địch vĩ đại nhất
Ở nội dung đơn nam, Roger Federer là huyền thoại với 8 chức vô địch Wimbledon (2003-2007, 2009, 2012, 2017), là tay vợt nam giành nhiều danh hiệu nhất. Novak Djokovic đang bám đuổi với 7 chức vô địch (2011, 2014, 2015, 2018, 2019, 2021, 2022).
Ở nội dung đơn nữ, Martina Navratilova giữ kỷ lục với 9 chức vô địch (1978-1979, 1982-1987, 1990). Serena Williams là huyền thoại đương đại với 7 lần đăng quang (2002, 2003, 2009, 2010, 2012, 2015, 2016).
| Tay vợt | Số lần vô địch | Năm vô địch |
|---|---|---|
| Đơn nam | ||
| Roger Federer | 8 | 2003-2007, 2009, 2012, 2017 |
| Novak Djokovic | 7 | 2011, 2014, 2015, 2018, 2019, 2021, 2022 |
| Pete Sampras | 7 | 1993-1995, 1997-2000 |
| Đơn nữ | ||
| Martina Navratilova | 9 | 1978-1979, 1982-1987, 1990 |
| Serena Williams | 7 | 2002, 2003, 2009, 2010, 2012, 2015, 2016 |
| Steffi Graf | 7 | 1988, 1989, 1991-1993, 1995, 1996 |
Các kỷ lục đáng nhớ tại giải tennis Wimbledon
Giải đấu đã chứng kiến nhiều trận đấu và kỷ lục khó quên:
- Trận đấu dài nhất lịch sử: John Isner đánh bại Nicolas Mahut sau 11 giờ 5 phút, kéo dài 3 ngày với tỷ số 70-68 ở set cuối (2010)
- Nhà vô địch trẻ nhất: Charlotte Dod vô địch nữ khi mới 15 tuổi 285 ngày (1887)
- Nhà vô địch lớn tuổi nhất: Roger Federer vô địch năm 2017 ở tuổi 35
- “The Gentleman’s Final” 2008: Rafael Nadal đánh bại Roger Federer sau 4 giờ 48 phút trong trận chung kết được coi là hay nhất lịch sử
Wimbledon cũng ghi nhận những thành tích xuất sắc của các tay vợt Việt Nam. Lý Hoàng Nam từng tham dự vòng loại giải trẻ Wimbledon năm 2015, đánh dấu bước tiến quan trọng của tennis Việt Nam trên đấu trường quốc tế.
Giải thưởng và giá trị thương mại
Giải tennis Wimbledon không chỉ mang tính biểu tượng về mặt thể thao mà còn là một thương hiệu toàn cầu với giá trị kinh tế khổng lồ.
Tiền thưởng và sự phát triển qua các năm
Tiền thưởng tại Wimbledon đã tăng đáng kể qua các năm, phản ánh sự phát triển của giải đấu và môn thể thao:
- Năm 1968: Nhà vô địch nam nhận £2,000, nữ chỉ nhận £750
- Năm 2007: Wimbledon là Grand Slam đầu tiên áp dụng tiền thưởng bình đẳng cho nam và nữ
- Năm 2023: Tổng tiền thưởng lên tới £44.7 triệu (khoảng 1.4 nghìn tỷ VNĐ)
Nhà vô địch đơn nam và đơn nữ năm 2023 mỗi người nhận £2.35 triệu (khoảng 73 tỷ VNĐ). Ngay cả tay vợt thua ở vòng một cũng nhận được £55,000 (khoảng 1.7 tỷ VNĐ).
Các nhà tài trợ, đối tác chiến lược
Giải tennis Wimbledon có chính sách tài trợ độc đáo khi chỉ hợp tác với số lượng nhà tài trợ hạn chế nhưng đều là các thương hiệu cao cấp, phù hợp với hình ảnh sang trọng của giải đấu:
- Rolex: Đồng hồ chính thức
- Slazenger: Bóng tennis chính thức (hợp tác liên tục từ năm 1902, là mối quan hệ tài trợ thể thao lâu đời nhất thế giới)
- Robinsons: Đồ uống chính thức
- Evian: Nước uống chính thức
- IBM: Đối tác công nghệ
Khác với hầu hết các giải đấu khác, Wimbledon giới hạn nghiêm ngặt việc xuất hiện logo nhà tài trợ trong khu vực thi đấu, ưu tiên giữ gìn vẻ đẹp thuần khiết và truyền thống của giải đấu.
Theo dõi giải tennis Wimbledon tại Việt Nam
Giải Wimbledon ngày càng nhận được sự quan tâm lớn từ người hâm mộ tennis Việt Nam. Dưới đây là những thông tin hữu ích để theo dõi giải đấu.
Lịch thi đấu và các kênh phát sóng
Giải tennis Wimbledon diễn ra vào cuối tháng 6 đến đầu tháng 7 hàng năm, kéo dài 14 ngày. Tại Việt Nam, giải đấu chiếu trên các kênh:
- K+: Đơn vị giữ bản quyền phát sóng chính thức tại Việt Nam
- VTVcab: Thường phát sóng một số trận đấu chọn lọc
- FPT Play: Dịch vụ streaming trực tuyến
Do chênh lệch múi giờ (Việt Nam muộn hơn Anh 6 giờ), các trận đấu chính thường diễn ra từ khoảng 19:00 đến 2:00 sáng giờ Việt Nam, rất thuận lợi cho người hâm mộ theo dõi.
Cộng đồng người hâm mộ và hoạt động liên quan
Cộng đồng tennis tại Việt Nam ngày càng phát triển, với nhiều hoạt động liên quan đến Wimbledon:
- Các câu lạc bộ tennis tổ chức xem chung kết tập thể
- Giải đấu phong trào theo format Wimbledon
- Các shop tennis tổ chức khuyến mãi và sự kiện đặc biệt trong mùa giải
Mạng xã hội cũng là nơi người hâm mộ tennis Việt Nam thảo luận sôi nổi về giải đấu, với các nhóm Facebook chuyên về tennis có hàng trăm nghìn thành viên tích cực.
Các câu hỏi thường gặp về giải tennis Wimbledon
Tại sao Wimbledon yêu cầu trang phục trắng?
Truyền thống trang phục trắng tại Wimbledon có từ những năm 1880. Thời đó, việc vận động mạnh khiến vận động viên đổ mồ hôi và để lộ những vết ẩm trên quần áo màu được xem là không lịch sự. Màu trắng giúp giấu vết mồ hôi hiệu quả hơn. Ngày nay, quy định này được duy trì như một phần của truyền thống và bản sắc độc đáo của giải đấu.
Tại sao Wimbledon thi đấu trên sân cỏ?
Tennis nguyên thủy được chơi trên sân cỏ, và Wimbledon là giải đấu duy trì truyền thống này. Mặt sân cỏ tạo lối chơi nhanh hơn, với bóng bật thấp và không đều, đòi hỏi kỹ thuật và chiến thuật đặc biệt. Các Grand Slam khác đã chuyển sang sân cứng (Australian Open, US Open) hoặc sân đất nện (Roland Garros).
Wimbledon khác gì so với các giải Grand Slam khác?
Wimbledon khác biệt với các Grand Slam khác ở nhiều điểm:
- Là giải đấu Grand Slam lâu đời nhất (từ 1877)
- Duy nhất thi đấu trên sân cỏ
- Quy định trang phục trắng nghiêm ngặt
- Không hiển thị quảng cáo nhà tài trợ xung quanh sân đấu
- Duy trì nhiều truyền thống độc đáo như dâu tây và kem, sự hiện diện của Hoàng gia Anh
Kết luận
Giải tennis Wimbledon không chỉ là một sự kiện thể thao mà còn là biểu tượng văn hóa toàn cầu, nơi truyền thống và hiện đại hòa quyện một cách hoàn hảo. Từ sân cỏ xanh mướt đến trang phục trắng tinh khôi, từ những quy tắc nghiêm ngặt đến những đổi mới không ngừng, Wimbledon vẫn luôn giữ vững vị thế là giải đấu danh giá và đặc biệt nhất làng quần vợt.
Với lịch sử 145 năm, giải đấu đã chứng kiến những khoảnh khắc vĩ đại nhất của tennis thế giới, những nhà vô địch huyền thoại và những trận đấu không thể quên. Từ Federer, Djokovic, Navratilova đến những tài năng trẻ như Alcaraz, Wimbledon tiếp tục là giải đấu mà mọi tay vợt đều mơ ước chinh phục.
Đối với người hâm mộ tennis Việt Nam, Wimbledon không chỉ là giải đấu để theo dõi mà còn là nguồn cảm hứng, là tiêu chuẩn vàng về sự xuất sắc và phong cách. Dù bạn là người mới bắt đầu quan tâm đến tennis hay là người hâm mộ lâu năm, giải tennis Wimbledon luôn có những câu chuyện đáng kinh ngạc để kể và những khoảnh khắc đáng nhớ để chia sẻ.
